"Wat zijn Dosha (Ayurveda) types?: Een complete uitleg"

Geplaatst op 17 oktober 2023 | Door Peter Rigtering

Ayurveda en de drie Dosha's 

Ayurveda is een traditionele geneeskunde die zijn oorsprong vindt in India en zich richt op het bereiken en behouden van harmonie in het lichaam en geest. Het is gebaseerd op het concept van de drie Dosha's, die de basis vormen van Ayurvedische geneeskunde. 

De drie Dosha's - Vata, Pitta en Kapha - zijn biologische krachten die de fysiologie en psychologie van een individu beïnvloeden. Elk van deze Dosha's is samengesteld uit de vijf elementen: aarde, water, vuur, lucht en ether. 

  1. Vata: Dit Dosha is samengesteld uit lucht en ether.  
  2. Pitta: Pitta is een combinatie van vuur en water.  
  3. Kapha: Kapha bestaat uit aarde en water.  

De Ayurvedische benadering houdt in dat iedereen een unieke combinatie van deze Dosha's heeft, bekend als iemands 'Prakriti'. Om welzijn te bevorderen en ziekte te voorkomen, is het belangrijk om de balans van deze Dosha's te behouden. Dit wordt bereikt door voeding, levensstijl, kruidenremedies en yoga aan te passen aan iemands specifieke Prakriti en eventuele onbalansen, bekend als 'Vikriti'. 

Ayurveda biedt inzichten en richtlijnen om een holistische benadering van gezondheid te bevorderen, met de nadruk op preventie. Door de Dosha's te begrijpen en in evenwicht te brengen, streeft Ayurveda naar een gezonde geest en een gezond lichaam. Het is belangrijk op te merken dat Ayurveda als alternatieve geneeskunde wordt beschouwd en niet als vervanging voor reguliere medische behandelingen mag worden gebruikt. 


Dosha’s Vata, Pitta, Kapha nader uitgelegd 

Ayurveda, gelooft dat elk individu uniek is en dat de balans tussen de drie Dosha's - Vata, Pitta en Kapha - een cruciale rol speelt in het bereiken van fysieke en mentale gezondheid. Laten we deze Dosha's nader bekijken: 

1. Vata: 

Vata is samengesteld uit de elementen lucht en ether en wordt beschouwd als de koning van de Dosha's omdat het de beweging in ons lichaam vertegenwoordigt. Het reguleert ademhaling, bloedcirculatie, spijsvertering en zenuwstelsel. Mensen met een dominante Vata-prakriti worden vaak omschreven als creatief, enthousiast en vol levenslust. Ze zijn meestal slank van postuur, snel in hun bewegingen en hebben een actieve geest. Echter, als Vata uit balans raakt, kunnen ze angstig, rusteloos en onstabiel worden. 

Om Vata in balans te houden, wordt aanbevolen om warm, voedzaam voedsel te eten, een regelmatige routine te handhaven, voldoende rust te krijgen en stress te vermijden. Yoga en meditatie kunnen ook helpen om de balans te herstellen. 

2. Pitta: 

Pitta is een combinatie van de elementen vuur en water en is verantwoordelijk voor de spijsvertering, stofwisseling en lichaamstemperatuur. Mensen met een overheersende Pitta-prakriti zijn vaak vastberaden, scherp van geest en hebben een sterke eetlust. Ze hebben meestal een gemiddeld lichaamstype. Wanneer Pitta uit balans is, kunnen ze prikkelbaar, gevoelig voor ontstekingen en perfectionistisch worden. 

Om Pitta in balans te houden, wordt aanbevolen om verkoelende voedingsmiddelen te eten, stress te verminderen en voldoende rust te nemen. Het vermijden van overmatige hitte en competitieve situaties is ook gunstig. 

3. Kapha: 

Kapha, bestaande uit aarde en water, vertegenwoordigt de structuur en stabiliteit in het lichaam. Kapha beheerst gewicht, groei, smering van gewrichten en immuun functie. Mensen met een overheersende Kapha-prakriti zijn vaak kalm, geduldig en genereus. Ze hebben meestal een steviger lichaamstype. Wanneer Kapha uit balans is, kunnen ze lusteloos, passief en vatbaar voor gewichtstoename worden. 

Om Kapha in balans te houden, wordt aanbevolen om lichte, verwarmende voedingsmiddelen te eten, regelmatig lichaamsbeweging te krijgen en mentaal stimulerende activiteiten te ondernemen. Het vermijden van te veel zwaar, koud voedsel en een sedentaire levensstijl is belangrijk. 


In Ayurveda draait het om het begrijpen van je dominante Dosha en het handhaven van de balans tussen deze krachten. Het is belangrijk op te merken dat de meeste mensen een combinatie van de Dosha's hebben, maar er is vaak een overheersende Dosha die de basis vormt van hun fysieke en mentale kenmerken. Door het volgen van een dieet en levensstijl die past bij je Prakriti en het aanpakken van eventuele onevenwichtigheden (Vikriti), streeft Ayurveda naar gezondheid en welzijn op de lange termijn. Raadpleeg echter altijd een gekwalificeerde Ayurvedische beoefenaar voordat je grote veranderingen in je levensstijl aanbrengt, omdat individuele behoeften kunnen variëren. 

Hoe Dosha's je leven beïnvloeden 

Dosha's, de fundamentele bio-energetische krachten in Ayurveda, spelen een cruciale rol in het beïnvloeden van alle aspecten van het leven. Ze bepalen onze fysieke, mentale en emotionele kenmerken en hebben invloed op hoe we reageren op onze omgeving en voeding. Hier is hoe Dosha's ons leven beïnvloeden: 

1. Lichamelijke constitutie: Dosha's bepalen ons lichaamstype en fysieke kenmerken. Vata-mensen zijn vaak slank en licht gebouwd, terwijl Pitta-individuen meestal een gemiddeld lichaamstype hebben en Kapha-mensen neigen naar een stevigere bouw. Deze fysieke kenmerken bepalen onze gevoeligheid voor bepaalde ziekten en gezondheidsproblemen. 

2. Emotionele en mentale kenmerken: Dosha's beïnvloeden ook onze emotionele en mentale toestand. Vata-mensen kunnen creatief, enthousiast en snel van geest zijn, maar kunnen gemakkelijk gestrest raken. Pitta-individuen zijn doorgaans vastberaden en scherpzinnig, maar kunnen prikkelbaar worden. Kapha-mensen zijn vaak kalm en geduldig, maar kunnen lusteloos zijn. Begrijpen welke Dosha domineert, helpt om emotionele intelligentie te vergroten en effectievere coping-strategieën te ontwikkelen. 

3. Voedingsvoorkeuren: Dosha's bepalen onze smaakvoorkeuren en spijsvertering. Vata-mensen neigen naar lichte, warme maaltijden, terwijl Pitta-individuen de voorkeur geven aan koeler voedsel. Kapha-mensen verlangen naar warme, droge gerechten. Het eten volgens je dominante Dosha kan spijsverteringsproblemen en gewichtsbeheersing vergemakkelijken. 

4. Levensstijl en routine: Dosha's spelen een rol in de keuze van levensstijl en dagelijkse routines. Vata-individuen gedijen met regelmaat en rust, terwijl Pitta-mensen baat hebben bij uitdagingen en geestelijke stimulatie. Kapha-individuen profiteren van regelmatige lichaamsbeweging om traagheid te voorkomen. Het begrijpen van deze behoeften helpt bij het creëren van een evenwichtige levensstijl. 

5. Gezondheid en welzijn: Dosha's beïnvloeden onze gezondheid. Het handhaven van de juiste balans tussen de Dosha's is essentieel om gezondheidsproblemen te voorkomen. Onevenwichtigheden kunnen leiden tot aandoeningen en ziekten. 

Inzicht in de Dosha's en hoe ze ons leven beïnvloeden, stelt ons in staat om bewustere keuzes te maken met betrekking tot voeding, levensstijl en emotioneel welzijn. Het stelt ons in staat om preventieve maatregelen te nemen om gezond te blijven en in harmonie te leven met de natuur en onszelf. Ayurveda biedt waardevolle inzichten om deze balans te bereiken. Het is belangrijk om de hulp van een bekwame Ayurvedische beoefenaar te zoeken om de Dosha's correct te identificeren en aanbevelingen te krijgen die specifiek zijn voor jouw individuele constitutie. 


Onze producten

iDealpaypalprewirebancontactvisamaestromastercardApplePayGoogle PayKlarnagiropayamerican expresskbcbelfiusbetalen met de Good4Fun Giftcard